|
Ta strona korzysta z plików cookies, zgodnie z Polityką Cookies. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na działanie plików cookies, w zakresie zgodnym z bieżącymi ustawieniami Twojej przeglądarki internetowej. Kliknij przycisk "Polityka cookies" aby zapoznać się z jej treścią lub przycisk "Zamknij" aby ta informacja nie pojawiała się więcej.
|
|
Krëwiónk abò krwiónk (Achillea millefolium L.). Jinszé pòzwë: krëwiónk, krwiotok, krëpnik, biôłé krëpczi, krëpny kwiat, pòkrãtnik
Krëwiónk kwitnie òd lëpińca do pazdzérznika, nôleżi gò zbierac w pòczątkach ë òbczas kwitnieniô ë sëszëc w cemnym placu. Wa gò pòznôta pò biôłëch kwiatach ë òsoblëwëch wëcygniãtëch „kòpertowëch” lëstach. Na Kaszëbach, jak téż na terenie Pòlsczi – szerok rozpòwszechniony. Rosce do wësokòscë 30-70 cm. Czasem twòrzi niewiôldżé kãpczi, wòli glebë strzédno próchniczné a téż môle słuńcowé ë sëché. Strzédno swiatłolubny. Wëtwôrzô òdnodżi, z pòmòcą jaczich chùtkò sã rozrôstô.
Krëwiónk mô jich pò prôwdze całą bòkadosc: mòcno stimùlëje trawienné procesë: pòbùdzô wëdzélanié soków ë pòprôwiô trawienié. Mòże òbniżac pòdwëższoné cësnienié krwie. Pòbùdzô wëdzélanié żółcë ë przërëchliwô krzepniãcé krwie w razie krwawieniégò. Jeżlë më sã zarzniemë ë mómë dze bliskò lëst ti roscënë, té to ségnie letkò jã rozcôrnąc ë na sztërk przëłożëc do renë, abë krwawienié ùstało (jak wskazëje pòzwa). Zmniésziwô bòlenié òbczas mentruacjë. Òbniżô gòrączkã. Hamùje rozwij grzëbów. Ekstraktë z krëwiónka są pòmòcné w lékarzenim zapalnëch stanów pòkarmòwégò przewòdu, zgôdżi, nadmierny kwasowòscë żôłądka, alergie, wrzodach ë rozmajitëch jinfekcjach pòkarmòwégò ùkładu. Dzejô òdkôżająco, rozskùrczowò ë procemkaszlowò. Ekstrakt z krëwiónka dodôwóny je do kòjącëch ë regenerëjącëch maseczków, kremów ë płënów do twarzë, òcziszczô ë wëgłôdzô, łagòdzy tôkle z łojotokã ë zapalnyma stanama. Biwô téż skłôdnikã szampònów, dopòmôgô w dbanim ò włosë.
Lëdowô medicyna: W lécznictwie ùżiwelë krëwiónk […]. Stosowanié roscënnëch strzódków w czësti pòstacë je wierã pierwszim spòsobã, w jaczi wënëkiwelë chòrobë. Nierôz w léczenim z wëkòrzëstanim roscënów wëstãpiwałë elemeńtë werbalné ë magiczné (dmùchanié, òkôdzanié), jaczé miałë wzmòcnic dzejanié roscënë. Jakò léczniczé ùchòdzą (roscënë): krëwiónk (M. Radomski).
W òkòlim Wejrowa w wilejã sw. Jana lëdze rwią rozmajité zela, jak krëwiónk, temù że ne zela ë lëstë ùrwóné w przeddzéń swiãtégò Jana, pòmôgają w różnëch chòroscach (B. Stelmachowska).
Projekt zrealizowany został ze środków Narodowego Centrum Kultury w programie EtnoPolska 2024.
Kaszubski ogród to cykl wydarzeń poświęcony roślinom i tematom zielarskim na Kaszubach. W ramach tego projektu powstała baza roślin charakterystycznych dla regionu Kaszubskiego.
