|
Ta strona korzysta z plików cookies, zgodnie z Polityką Cookies. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na działanie plików cookies, w zakresie zgodnym z bieżącymi ustawieniami Twojej przeglądarki internetowej. Kliknij przycisk "Polityka cookies" aby zapoznać się z jej treścią lub przycisk "Zamknij" aby ta informacja nie pojawiała się więcej.
|
|
Pòkrzëwa (Urtica L.). Jinszé pòzwë: pòkrzywa, kòprzëwa, żegawka, żôgówka, żgôwka, parszawica, żgalënô, żôgalëca, kąsawica, parzówka, parzëcha, parzucha, parzawa, parzawica, parzëczka, parzuchwia, parzuchiew
Wierã kòżdi chòc rôz w żëcym pòparził sã lëstama pòkrzëwë, wié, że òna òstro broni do se przistãpù. To nie je dlô człowieka przëjemné temù, że òna mô kòlącé włosczi, jaczé rosną na gałązce ë lëstach. Kòżdi jeden włosk je zakùńczony bąblã z mrówkòwim kwasã bënë – czej më dotikómë lësta, nen włosk łómie sã, a zamkłosc wëpłiwô na skórã ë jã parzi. Pòkrzëwa to wielelatnô roscëna, rosnącô wnëtk wszãdze wkół. Wòli glëniasté ë żizné môle. Kwitnie òd czerwińca do pazdzérznika. Czekawô rzecz: z ji włóknów mòżna pò òbróbce robic sztofë.
Pòkrzëwa pòprôwiô trawienié a téż wëdzelanié żółcë ë trawiennëch soków. Skłôdniczi zawiarté w roscenie ògrańcziwają zbiéranié sã w cele dodatkòwégò pòdskórnégò tłuszczu, co pòmôgô schùdnąc. Lëste pòkrzëwë òbniżają cëczer we krwi. Òklôdanié sã nima pòmôgô na rematizowé bóle (wôrt je wlezc w pòkrzëwë). Zôs ekstraktë z pòdzemnëch dzélów roscënë dzejają procemzapalnie, pòdnoszą òdpòrnosc òrganizmù, wzmôgają wëdzélanié mòczu ë pòtu, ë szkòdlëwëch produktów przemianë materië. Zmniésziwają ból, spùchłé ë stón zapalny chòrégò grëczołu krokòwégò. Pòkrzëwã mòżna przëjimac nie wiãcé jak dwie niedzele – je dosc mòcnym zelã, ë mòżna letkò z nią przedżibnąc, to je równo czë jedzące, czë pijące nôparë abò sok.
Lëdowô medicyna: Na Kaszëbach mało sã wspòminô ò włascëwòscach pòkrzëwë – mòże bez ji lëchą sławã jakò „diabelskô roscëna”. Krwiotoczi w płëcach nôleżi lékarzëc bez nacéranié pòdeszew kòzlim łojã ë picé wëwaru z pòkrzëwë (M. Kwaśkiewicz).
Lud ùwôżô jã za diabelską roscënã (A. Fiszer za I. Gulgowskim). Diôbłowi słëchają pòkrzëwë ë òst, jaczé sã jemù dostałë dzãka pòdstãpòwi Swiãtégò Piotra, w plac słëchającëch mù rëchli tatarczi ë ówsa (F. Lorentz). Pòkrzëwã dodaje sã do fùtru dlô drobiu.
Projekt zrealizowany został ze środków Narodowego Centrum Kultury w programie EtnoPolska 2024.
Kaszubski ogród to cykl wydarzeń poświęcony roślinom i tematom zielarskim na Kaszubach. W ramach tego projektu powstała baza roślin charakterystycznych dla regionu Kaszubskiego.
